Ψυχολογικές διαστάσεις της καταστροφής του περιβάλλοντος

Η τραγική καταστροφή με τις αιτίες της αλλά και οι λογικές που μέχρι σήμερα επιστρατεύθηκαν για την κατανόηση της και οι πρώτες πρακτικές αντίδρασης αναδεικνύουν την υστέρηση και την αδυναμία της χώρας μας.

Η τραγωδία είχε τεράστιες συνέπειες στο φυσικό, ψυχολογικό, κοινωνικό περιβάλλον και τα γεγονότα και οι εικόνες αντηχούν και θα αντηχούν στην ψυχή του ατόμου και την φαντασία του και θα επηρεάζουν τις αναπαραστάσεις και την κατανόηση των νέων γεγονότων.

Ο σοβαρός ψυχολογικός τραυματισμός όλου του πληθυσμού θα ξεπεραστεί και οι πληγέντες θα ξαναβρούν την ομαλή λειτουργία τους εφόσον ενεργοποιηθεί η ψυχική ανθεκτικότητα και αν τα κρατικά μέτρα υποστήριξης έχουν πληρότητα και δεν τους αυξάνουν την σύγχυση και την ταλαιπωρία.

Στον 21ο αιώνα, στην Κοινωνία της γνώσης δεν μπορούμε πολύπλοκα σύνθετα προβλήματα όπως το περιβάλλον να τα προσεγγίζουμε με το «νομίζουμε» ή με στερεότυπα του παρελθόντος. Χρειάζεται να αλλάξει η ατζέντα της σχέσης μας με το περιβάλλον και του τρόπου που προσεγγίζουμε τους κινδύνους και αντιδρούμε στην καταστροφή του δάσους και του περιβάλλοντος.

Ποια η φύση της καταστροφής;Πως κατανοείται το πρόβλημα;

Η κατανόηση των παραγόντων της καταστροφής προσδιορίζει τις πρακτικές για την πρόληψη, την αντιμετώπιση, την επούλωση και το ξεπέρασμα της καταστροφής.

Κυριαρχεί μια αντιπαράθεση δυο λογικών της σχέσης με το περιβάλλον, την οικονομική ανάπτυξη και τις ανθρώπινες ανάγκες. Αυτές οι λογικές είναι από τη μια η παραδοσιακή κατεστημένη λογική, η διοικητική νομικίστικη και η υποκειμενική αντίληψη των προβλημάτων και από την άλλη η σύγχρονη επιστημονική επαγγελματική προσέγγιση και η πράσινη οικολογική συνείδηση.

Το σκεπτικό που σήμερα προβάλλεται είναι ότι μόνο εξωτερικοί παράγοντες άσχετοι με το περιβάλλον μπορούν να εξηγήσουν την καταστροφή επειδή εκδηλώθηκαν «πολλές ταυτόχρονες μεγάλες δυνατές πυρκαγιές», «στον Ταΰγετο!» σε βαθμό που δεν χωράει ο νους του ανθρώπου. Για να κατανοήσουν το φαινόμενο δεν ζήτησαν τη βοήθεια ειδικών επιστημόνων και ανασύρθηκαν τα σύνδρομα του εμφυλίου και τα αντανακλαστικά της εθνικοφροσύνης. Αποδίδουν τις ευθύνες σε «ανθέλληνες»- σε εσωτερικό εχθρό- σε τρομοκράτες και σε «ασύμμετρη απειλή». Αναμένεται μια απάντηση για το ποιες είναι οι αιτίες που θα είναι αποτέλεσμα αστυνομικής δικαστικής έρευνας και θα περιορίζει το πρόβλημα σε δίωξη ατόμων.

Η ερμηνεία των χαρακτηριστικών της καταστροφής με αναφορά στην σκοπιμότητα εξωτερικών (πολιτικών) δυνάμεων δεν είναι μια αντικειμενική εξήγηση των πραγματικών δεδομένων αλλά εντάσσει την κατανόηση στην υποκειμενική αντιπαράθεση των πολιτικών δυνάμεων, διασπά την κοινωνική συνοχή και την ομοψυχία, αρνείται την εθνική συνεννόηση και αποπροσανατολίζει. Επίσης προτείνουν στην κοινή γνώμη ελαφρυντικά συγκρίνοντας τις καταστροφές με άλλες στο παρελθόν ή στο εξωτερικό και αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με ρυθμούς ακατάλληλους στην φύση του προβλήματος και που χαρακτηρίζονται από πολιτικό καιροσκοπισμό, κοντόφθαλμη συγκυριακή προσέγγιση και μακροπρόθεσμη αποτυχία.

Έτσι αφήνουμε ανέπαφους τους πραγματικούς παράγοντες που πηγάζουν από το κατεστημένο πρότυπο οικονομικής ανάπτυξης και το οποίο από την δεκαετία 1950 έχει ατμομηχανή την οικοδομή και αντιμετωπίζει ως πρόβλημα το δασικό περιβάλλον και δεν νοιάζεται για τις ανθρώπινες ανάγκες και τις μακροχρόνιες συνέπειες αλλά μόνο για το κέρδος και τις φορολογικές εισπράξεις.

Αυτό το πρότυπο διαμόρφωσε μια κουλτούρα ανάπτυξης, υποδομές και προτεραιότητες, στάσεις, νοοτροπίες και συμφέροντα άσκησης πολλών επαγγελμάτων. Αυτή ήταν η πηγή πολλών αντιστάσεων σε αλλαγές και είναι η πηγή αντιδράσεων σε μέτρα για βιώσιμη ανάπτυξη.

Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι βασικά ζήτημα νοοτροπίας και έχει και ψυχοκοινωνικούς παράγοντες. Για αυτό, διεθνώς, λόγω αλλαγής του κλίματος, από το 2000, αναγνωρίζεται μια επείγουσα ανάγκη αλλαγής της κουλτούρας, των στάσεων, των πολιτικών και πρακτικών που έχουν σχέση με το περιβάλλον.

Μάλιστα οι ειδικοί μας προειδοποιούσαν ότι οι ελληνικές φωτιές του 1998 ήταν πρότυπο και «μια πρόγευση της προβλεπόμενης παγκόσμιας καταστροφής» (BBC News, Forest fires 'set to worsen', 27 July, 2000) και ότι απαιτείται επείγουσα δράση και μια συζήτηση που στην Ελλάδα δεν έγινε .

Οι ειδικοί περιβαλλοντολόγοι ( πχP. Dimitrakopoulos) έχουν επιστημονικά εντοπίσει τα χαρακτηριστικά των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα: δεν είναι απλές πυρκαγιές. Οι πιο μεγάλες δασικές πυρκαγιές συμπίπτουν με χρονιές ξηρασίας, με χρονιές πολιτικής αστάθειας όπως οι εκλογές και είναι σε περιοχές δυσπρόσιτες και σε περίοδο μεγάλης επικινδυνότητας με στόχο τη ρύθμιση του ιδιοκτησιακού και της χρήσης γης μέσω της καταστροφής του δάσους. Οι πιο καταστροφικές είναι σκόπιμες και ανθρωπογενείς στο πλαίσιο του προτύπου οικονομικής ανάπτυξης.

Γιατί φέτος είχαμε τις πρωτοφανείς καταστροφές που μας προειδοποιούσαν ότι κινδυνεύουμε να έχουμε;

1. Φέτος από τον Μάρτιο οι νέες αντικειμενικές αξίες, που ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών αλλάξαν τις αξίες γης σε περιοχές εκτός σχεδίου για αγροτεμάχια και η ανάπτυξη τουριστικής κατοικίας για ξένους άλλαξε το σκηνικό στην κτηματαγορά και αύξησε τις πιέσεις σε οικόπεδα.
2. Από τον Φεβρουάριο 2007, διεθνείς οργανισμοί, ΜΚΟ και η κυβέρνηση ενημέρωναν για την αλλαγή του κλίματος και αναγνώρισαν ότι φέτος θα είχαμε ασυνήθιστη ξηρασία και κίνδυνο πυρκαγιάς.
3. Από τον Ιούλιο με την καταστροφή της Πάρνηθας είχαμε αποδείξεις του νέου φαινομένου και την δυσκολία αντιμετώπισης που έχουμε με τις υπάρχουσες υποδομές του κρατικού μηχανισμού.
4. Σε περίοδο ξηρασίας και μεγάλης επικινδυνότητας προκηρύχθηκαν εκλογές
5. Στόχος των εκλογών είναι και η συνταγματική μεταρρύθμιση του άρθρου 24 που διευκολύνει τους οικοπεδοφάγους
   

Η συσσώρευση όλων αυτών των παραγόντων δεν συνοδεύτηκε με αντίστοιχη προετοιμασία αντιμετώπισης του αναμενόμενου έκτακτου κίνδυνου.

Οι αντιδράσεις μας στην καταστροφή δείχνουν ότι δεν καταλάβαμε ούτε θέλουμε να καταλάβουμε τις γενεσιουργές αιτίες της και την προσεγγίζουνε σαν μια απλή φυσική καταστροφή όπως οι σεισμοί ή η φυσική καταστροφή γεωργικής παραγωγής. Έτσι μας οδήγησαν στην μεγαλύτερη καταστροφή στη νεότερη ιστορία της χώρας μας. Κάηκε το 2% της χώρας, εκτοπίσθηκαν πληθυσμοί, κάηκαν χωριά και ανθρώπινες ζωές, καταστράφηκε το περιβάλλον της ανθρώπινης ζωής όλης της Πελοποννήσου και της πλειοψηφίας των Ελλήνων.

Το γεγονός ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση για προστασία ούτε ευαισθησία για την σημασία του περιβάλλοντος φαίνεται από τις αντιδράσεις και τις δηλώσεις πολιτικών για την καταστροφή του δάσους στην Ολυμπία και από το ότι η οικονομική πολιτική παραγνωρίζει το γεγονός ότι μόνον ένα ποσοστό όσων απλόχερα ξοδεύονται σήμερα για τις συνέπειες θα μπορούσαν να διασφαλίζουν την δασική προστασία και την ανάπτυξη για πολλά χρόνια.

Επίσης τα μέτρα για αντιμετώπιση των συνεπειών δεν φαίνεται να ξεφεύγουν από τα στερεότυπα. Δεν βάζουν σε κριτική τη μέχρι σήμερα νοοτροπία μας σε θέματα του περιβάλλοντος και επιλέγουν κατακερματισμένες βραχύχρονες ενέργειες.

Δεν λαμβάνουν υπόψη ότι η τραγωδία που μας έπληξε δεν είναι απλά μια φυσική καταστροφή αλλά καταστροφή του δασικού ανθρώπινου οικοσυστήματος. Δεν έχουμε απλά πυρόπληκτους ή πυροπαθείς αλλά είναι πυρόπληκτο το οικοσύστημα σε όλες τις διαστάσεις του. Για αυτό χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση με μέτρα από όλες τους επιστημονικούς επαγγελματικούς κλάδους που εμπλέκονται με το περιβάλλον.

Ψυχολογία του περιβάλλοντος και Ψυχολογικές διαστάσεις της καταστροφής

Η έρευνα ανέδειξε ότι οι ψυχολογικοί παράγοντες είναι κλειδί στην κατανόηση των σχέσεων του ανθρώπου με τη φύση και τις πρακτικές χρήσης των πόρων του περιβάλλοντος. Τα δάση είναι σημαντικό στοιχείο της ψυχικής υγείας, επιδρούν στα συναισθήματα και τις διαθέσεις με πολλά ψυχολογικά ωφελήματα στις συμπεριφορές και τα συναισθήματα.

Στον αστικό χώρο επιδρούν στις καταναλωτικές συνήθειες, την μάθηση και την παραγωγικότητα, ξεκουράζουν και μειώνουν τα προβλήματα υγείας και μάλιστα μειώνουν την διάρκεια νοσοκομειακής νοσηλείας όταν ο ασθενής είναι σε δωμάτιο με θέα σε δέντρα και ανοικτό χώρο.

Επίσης, η συμπεριφορά του ανθρώπου προς το περιβάλλον εξαρτάται από ψυχοκοινωνικούς παράγοντες ατομικής ομαδικής συμπεριφοράς

Τα τελευταία χρόνια, με αφορμή τους σεισμούς και τα τραγικά ατυχήματα έχουμε αναπτύξει εμπειρία και υποδομή ψυχολογικής υποστήριξης σε ασυνήθιστες καταστάσεις, κυρίως σε περιπτώσεις θυμάτων.

Όμως, γενικά στους τομείς της επιστήμης της ψυχολογίας και των επαγγελματικών εφαρμογών της έχουμε σημαντικές υστερήσεις και καθυστερήσεις σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα.

Το αποτέλεσμα είναι οι σχέσεις μας με το περιβάλλον και οι πρακτικές σε περιπτώσεις τραγικών περιβαλλοντικών καταστροφών να παραβιάζουν, συχνά χωρίς να το ξέρουμε, βασικές ψυχολογικές αρχές και να μην ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανθρώπινες ανάγκες, τόσο στην φάση της πρόληψης όσο και στην διάρκεια της καταστροφής και μακροπρόθεσμα.

Το περιβάλλον είναι προέκταση του κάθε ανθρώπου και έχει άμεση σχέση με την ψυχολογική λειτουργία του. Στην καταστροφή και με την απώλεια σε περιουσία και σε ανθρώπους έχουμε προσωπικές ψυχολογικές διαταραχές σε προσωπικό, οικογενειακό, εργασιακό και οικονομικό επίπεδο. Όλοι όσοι έχουν επαφή με την καταστροφή επηρεάζονται σε όλα ή σε κάποια από αυτά τα επίπεδα. Τα τραυματικά γεγονότα έχουν άμεσες και μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες. Για παράδειγμα είναι :

1. Συναισθήματα ανασφάλειας, λύπης, πένθους, πόνου, θυμού, επιθετικότητας κατά των υπευθύνων.
2. Δυσκολία στη συγκέντρωση της προσοχής και τη συγκράτηση πληροφοριών, την επεξεργασία των δεδομένων και την λήψη σωστών αποφάσεων
3. Άρνηση και αντίσταση να εγκαταλείψουν το σπίτι τους λόγω κινδύνου
4. Αδυναμία εργασίας και παθητική στάση
5. Λαθεμένες προτεραιότητες στις ανάγκες, σπατάλη χρημάτων σε διασκέδαση και αλκοόλ
6. Παραμέληση οικονομικών υποχρεώσεων
7. Οι γονείς δεν είναι διαθέσιμοι για προστασία και στοργή των παιδιών ή έχουν ακατάλληλες συμπεριφορές και προσδοκίες
   Κλπ

Όπως λέχθηκε από πυροπαθή, όταν κοιτάζω γύρω και βλέπω τις καμένες εκτάσεις « Μαραζώνω. Δεν σκέφτομαι. Νεκρώνει κάθε σκέψη. Νιώθω μια ατέλειωτη θλίψη, μια μεγάλη, βαθιά λύπη. Πονάω πολύ.» (τα Νέα 30/8).

Με τα ΜΜΕ που μεταδίδουν σκηνές ο κόσμος όλος ζει και ξαναζεί ανείπωτες καταστάσεις και επηρεάζεται.

Τα προβλήματα, με την πάροδο του χρόνου, αυξάνουν και εξελίσσονται σε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και προβλήματα υγείας αν το ψυχολογικό τραύμα δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα και σωστά.

Πώς μειώνεται το στρες και βοηθιέται η ψυχική ανασυγκρότηση;

1. Αποκατάσταση ομαλής οικογενειακής ζωής
2. Σαφείς οδηγίες και λύσεις στα μελλοντικά προβλήματα, χωρίς επιθετικό λεξιλόγιο, ύφος και αντιπαραθέσεις
3. Αποφυγή εντάσεων και απαιτητικών κουραστικών δραστηριοτήτων
4. Υποστήριξη και οικονομική βοήθεια που δεν δημιουργεί νέο στρες ή εξάρτηση ή μπερδεψοδουλειά και ταλαιπωρία,
5. Υποστήριξη για προσαρμογή στο νέο περιβάλλον
   ….
   

Στην υποστήριξη δεν έχουν σημασία, μόνο και βασικά, τα υλικά αγαθά, οι χρηματικές και άλλες παρόμοιες υποστηρίξεις αλλά η ανθρώπινη προσέγγιση και η ψυχοκοινωνική οργάνωση της αντιμετώπισης των αναγκών που δημιουργούνται από την καταστροφή. Αυτοί είναι οι πρωταρχικοί παράγοντες στην μείωση των αρνητικών συνεπειών και την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας.

Αντιψυχολογική οικονομική βοήθεια
Το Υπουργείο υγείας έχει ομάδες κοινωνικής και ψυχολογικής υποστήριξης αλλά δεν συνεργάζονται με τον μηχανισμό οικονομικής βοήθειας.

Η ουσιαστική άμεση βοήθεια στηρίζεται, όπως και για την κατανόηση του προβλήματος, από αστυνομικούς δικαστικούς μηχανισμούς και με διαδικασίες που δεν έχουν σχέση με τη φύση που προβλήματος .

Η αρχική κατάργηση, και όχι αντικατάσταση ή βελτίωση, των γραφειοκρατικών μηχανισμών ελέγχου και διαφάνειας δημιούργησαν περισσότερα προβλήματα. Η εννοιολογική σύγχυση σχετικά με το ποιους αφορά η «οικονομική ενίσχυση των πληγέντων» που έγινε με τις αρχικές ανακοινώσεις και τις οδηγίες (συμβολικό οικονομικό επίδομα σε όλους τους πυρόπληκτους ή «προνοιακό επίδομα» σε όσους έχουν ανάγκη, ενίσχυση σε όλα τα φυσικά πρόσωπα ή μόνο σε οικογένεια….) δείχνει ότι η οργάνωση έγινε από άσχετους και αρχάριους στον τομέα της υποστήριξης και δημιούργησε προϋποθέσεις «μαϊμούδων» πυρόπληκτων και αδικιών.

Παράλληλα με τους δικαιούμενους πυρόπληκτους χρηματοδοτήθηκε και η τραπεζική, αστυνομική και εισαγγελική δραστηριότητα και η εκ των υστέρων γραφειοκρατία ελέγχου των δηλώσεων και η παραοικονομία των επιτήδειων γύρω από τους πυρόπληκτους που ανέλαβαν να τους διευκολύνουν στην διαδικασία.

Συγχρόνως εισάγονται στρεβλώσεις και πρακτικές ακατάλληλες στην συμπεριφορά των υπαλλήλων. Με τις οδηγίες προς τους τραπεζικούς ταμίες να ελέγχουν όσους τους φαίνονται ότι δεν δικαιούνται και να τροποποιούν ανάλογα την διαδικασία καταργούν την τραπεζική ισότητα και αναπαράγουν στερεότυπα προκαλύψεων στην διαχείριση του δημοσίου χρήματος και διακρίσεων στην ελληνική κοινωνία. Συγχρόνως αναθέτουν στους ταμίες αρμοδιότητες που επαγγελματικά δεν έχουν και που σε ένα σύγχρονο κράτος ανήκουν σε επαγγέλματα με ειδικές επιστημονικές γνώσεις .

Το πιο σοβαρό είναι ότι η διαδικασία που επιλέχθηκε παραγνωρίζει και παραβιάζει τις ανθρώπινες ανάγκες και την ψυχολογική κατάσταση των πυρόπληκτων. Μπέρδεψε τον κόσμο και τον έβαλε σε νέες εντάσεις και ταλαιπωρίες κατά ή μετά την παραλαβή της βοήθειας.

Προτάσεις
Η μεγάλη καταστροφή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με παραδοσιακές πολιτικές και η παρέμβαση δεν πρέπει να περιορισθεί μόνο στις πυρόπληκτες περιοχές. Χρειάζεται και είναι ευκαιρία για μια ολιστική προσέγγιση του οικοσυστήματος και της αλληλεξάρτησης του φυσικού περιβάλλοντος με τον άνθρωπο στην ποιοτική «πράσινη» ανάπτυξη και αντιμετώπιση του προβλήματος σε όλη την Ελλάδα.

Ένα σχέδιο δράσης θα πρέπει να περιλαμβάνει αντιμετώπιση των δυσμενών συνθηκών που δημιουργήθηκαν και προετοιμασία για τις προβλεπόμενες ποιο συχνές, μεγάλες καταστροφές και μέτρα αντιστάθμισης της αλλαγής του κλίματος .

Χρειαζόμαστε νέα εθνικά τοπικά και κοινοτικά πρότυπα χρήσης της γης και πολεοδομίας και κατοικίας φιλικά στο δάσος και νέες πρακτικές που διασφαλίζουν τις φυσικές και ψυχολογικές προϋποθέσεις ενός υγιούς οικοσυστήματος.

1. Αντικατάσταση του αστυνομικού και τραπεζικού μηχανισμού βοήθειας από Κοινωνικούς λειτουργούς. εξειδικευμένους στα κοινωνικό-οικονομικά βοηθήματα. Θα αναλάβουν την διαπίστωση των αναγκών με επίσκεψη στον χώρο διαμονής των πυρόπληκτων, την συγκέντρωση όλων των αναγκαίων πιστοποιητικών και βεβαιώσεων (ΚΕΠ, Υπηρεσίες Δήμου) και με κοινωνική ευαισθησία και επαγγελματική ευθύνη θα υποστηρίξουν τους πληγέντες. Παράλληλα θα προσφέρουν την αναγκαία συμβουλευτική υποστήριξη, πληροφόρηση και θα παραπέμπουν σε υπηρεσίες για άλλες ανάγκες κλπ .
2. Δημιουργία Υπουργείου Περιβάλλοντος που θα οργανωθεί με βάση την εμπειρία οργάνωσης των ολυμπιακών έργων και θα έχει βασικό στόχο την εφαρμογή του άρθρου 24 του συντάγματος και την οικολογική προστασία του περιβάλλοντος Σύστημα πρώιμης προειδοποίησης για κίνδυνο και παρέμβασης σε τεχνολογικούς, οργανωτικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, καινοτομίες στις γεωργικές και κτηνοτροφικές πρακτικές και στην αρχιτεκτονική των κτιρίων φιλικών στο πράσινο, αποτελεσματική εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας και διεθνών προτύπων
3. Προγράμματα Αναδάσωσης καμένων δασικών εκτάσεων
4. Προγράμματα Δάσωσης ξερονησιών και ξεροβουνιών και ανάπτυξης του πρασίνου στην αστική περιοχή
5. Δίωξη των καταπατητών δασικών εκτάσεων. Δημιουργία Μονάδων Αποκαταστάσεως Δάσους (ΜΑΔ) που με κατάλληλο εξοπλισμό, την καθοδήγηση δασοφύλακα και την εποπτεία εισαγγελέα θα καταστρέφουν τα αυθαίρετα και θα διασφαλίζουν την προστασία.
6. Στελέχωση της τοπικής αυτοδιοίκησης με «Κοινοτικό κοινωνικό λειτουργό» εξειδικευμένο στην κοινωνική ανάπτυξη και την περιβαλλοντική προστασία- ειδικότητα που έχουμε ανάγκη σε περίοδο κοινωνικής ανασυγκρότησης λόγω καταστροφών αλλά και λόγω της συνένωσης χωριών σε ενιαίο δήμο και προγραμμάτων ανάπτυξης της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκπαίδευση στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Οικολογική προσέγγιση και ανάπτυξη οικολογικής κουλτούρας των κατοίκων.
7. Δημιουργία ολοήμερων σχολείων και Σχολικής Ψυχολογικής Υπηρεσίας. Σχολική Ψυχολογική υποστήριξη των παιδιών και των οικογενειών τους από επαγγελματίες Ψυχολόγους στα σχολεία (όπως προβλέπεται στο σχέδιο νόμου που ετοίμασε το ΠΑΣΟΚ)
8. Διαβούλευση μεταξύ αξιωματούχων δημοσίων υπηρεσιών, κομμάτων, δήμων, οικοδομικών επιχειρήσεων, δικηγόρων- συμβολαιογράφων-εργολάβων, επιστημονικών και επαγγελματικών κλάδων και του οικολογικού κινήματος και ανάπτυξη συνεργασίας για να ορίσουν τα μέσα και τους ρόλους όλων στη αντιμετώπιση των προβλημάτων επιδείνωσης του περιβάλλοντος που προβλέπεται να αυξηθεί μετά το 2010.
9. Σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας των αρχηγών των κομμάτων και διασφάλιση της θέλησης της πολιτικής εξουσίας για να πάει πέρα από τις κοινότοπες συνήθεις δηλώσεις καλών προθέσεων και συμφωνία μέτρων για να αλλάξουν την επικρατούσα νοοτροπία και τις πρακτικές που αφορούν στο περιβάλλον.

ΒΟΥΒΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ . .

ΣΒΗΝΟΥΝ ΟΙ ΦΩΤΙΕΣ . . .ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΖΩΟΠΥΡΩΣΕΙΣ!

(Φωτογραφία από τον Δορυφόρο Aqua,στις 29/08)

Πιο ήπια η κατάσταση φαίνεται να είναι σήμερα.Αυτά στέλνει ο χάρτης της Ελλάδας από δορυφόρο, που παρουσιάζει εμφανώς τη μείωση των πύρινων μετώπων. Με τη βοήθεια του καιρού ας ελπίσουμε οι πυροσβέστες να κερδίσουν τον έλεγχο των πυρκαγιών . . .

Βουβή Οργή ! Εκκωφαντική Σιωπή !

S.O.S. ΣΩΣΤΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ !!!

(Φωτογραφία των πυρκαγιών από τον Δορυφόρο Aqua ,στις 28/08)

Πυρκαγιές - Καλοκαίρι 2007

• Πυρκαγιά Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας

Μια από τις πρώτες μεγάλες και σημαντικές πυρκαγιές, ήταν αυτή στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας στις 28 Ιουνίου.

Η πυρκαγιά ξεκίνησε από τα Δερβενοχώρια, στην βόρεια πλευρά του όρους και επεκτάθηκε γρήγορα στις πλαγιές του βουνού. Αρχικά στην επιχείρηση κατάσβεσης συμμετείχαν 40 πυροσβέστες και 16 οχήματα, με την αρωγή 12 συνολικά πυροσβεστικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Η φωτιά όμως δεν στάθηκε δυνατό να περιορισθεί πριν το βράδυ, σε μια ώρα που τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης αδυνατούσαν να πετάξουν.

Έτσι, μέχρι την νύχτα, οι επίγειες δυνάμεις αντιμετώπιζαν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, και ανάμεσα στις 21:00 και 21:30, οι φλόγες πέρασαν μέσα στον Εθνικό Δρυμό και έφτασαν σε απειλητική απόσταση από τις εγκαταστάσεις του Καζίνο, του πάρκου κεραιών και της Πολεμικής Αεροπορίας. Οι εγκαταστάσεις αυτές εκκενώθηκαν. Την ίδια στιγμή, δύο λόχοι του Ελληνικού Στρατού από κοντινά στρατόπεδα τέθηκαν σε επιφυλακή για πιθανή βοήθεια στην κατάσβεση.

Το επόμενο πρωϊ (29 Ιουνίου), με την βοήθεια πλέον και των αεροπορικών μέσων, τα μέτωπα της φωτιάς στο Μπάφι, το Φλαμπούρι και κοντά στις εγκαταστάσεις της ΠΑ άρχισαν να τίθενται σταδιακά υπό έλεγχο. Σε αυτό το σημείο, ενισχύσεις από τους διπλανούς νομούς, όπως επίσης και 300 στρατιώτες κατέφθασαν σε ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων δυνάμεων, με την τελική δύναμη να αποτελείται από 130 πυροσβέστες, 50 οχήματα και τις στρατιωτικές δυνάμεις.

Μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς, με τις τελευταίες επιχειρήσεις να λαμβάνουν χώρα εκεί που η πυρκαγιά ξεκίνησε, στα Δερβενοχώρια, ο απολογισμός ήταν καταστρεπτικός, τόσο για τον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας, όσο και για το μικρόκλιμα της Αθήνας γενικότερα. 25.000 στρέμματα που ανήκαν στο Δρυμό κάηκαν. Επιπλέον, προστατευόμενα είδη ζώων που ζούσαν στον Δρυμό είδαν ή θα δούν τους πληθυσμούς τους να μειώνονται, αφού πολλά ζώα κάηκαν ή πέθαναν από ασφυξία, ενώ οι εναπομείναντες πληθυσμοί θα αντιμετωπίσουν έντονα προβλήματα τροφής και κατοικίας. Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η αποτέφρωση της τελευταίας μεγάλης δασικής έκτασης κοντά στην Αθήνα θα σημαίνει θερμότερα καλοκαίρια, παρατεταμένους καύσωνες και πλημμύρες τον χειμώνα.

Η πυρκαγιά επίσημα αποδίδεται σε πυλώνα της ΔΕΗ. Παρ' όλα αυτά, έρευνες, με εισαγγελική εποπτεία, διεξήχθησαν κατά την περίοδο μεταξύ του συμβάντος αυτού και του κύματος πυρκαγιών του Αυγούστου.

• Πυρκαγιά Πεντέλης (Ντράφι - Πολιτεία)

Η πυρκαγιά της Πεντέλης καθώς εξαπλώνεται, το μεσημέρι της 16ης Αυγούστου.

Τις πρωινές ώρες (περίπου 10:30 π.μ.) της 16ης Αυγούστου, φλόγες και πυκνός καπνός έγινε ορατός από την βορειοδυτική πλευρά του όρους της Πεντέλης, στην περιοχή της Ράχης Διονύσου. Η φωτιά ξεκίνησε από 4 μέτωπα, τα οποία έκαψαν δασικές εκτάσεις, σπίτια και εξοχικές κατοικίες κατά μήκος του άξονα Πεντέλη - Πολιτεία και Πεντέλη - Ντράφι. Ένα από τα μέτωπα κατηφόρισε προς τον δήμο Μελισσίων όπου επίσης κάηκαν μικρές δασικές εκτάσεις.

Αν και η πυρκαγιά αυτή δεν προκάλεσε ανθρώπινα θύματα, εντούτοις, δύο πυροσβέστες τραυματίστηκαν και ένα πυροσβεστικό όχημα καταστράφηκε από τις φλόγες. Πολλοί κάτοικοι των βορείων προαστίων επίσης χρειάστηκαν ιατρική βοήθεια, κυρίως λόγω αναπνευστικών προβλημάτων. Ο καπνός κάλυψε μεγάλο μέρος της βόρειας Αθήνας, υποβοηθούμενος από τους έντονους νότιους ανέμους. Δυστυχώς οι ίδιοι άνεμοι εμπόδισαν εναέρια πυροσβεστικά μέσα να σπεύσουν άμεσα στην περιοχή. Μαζί με τις πρώτες πυροσβεστικές δυνάμεις κατέφθασαν και 2 πυροσβεστικά αεροσκάφη τα οποία όμως δεν στάθηκε δυνατό να προβούν σε ρίψεις νερού αρχικά. Οι πρώτες αξιόλογες από αυτές έγιναν με ελικόπτερα αργότερα το απόγευμα της 16ης Αυγούστου.

Ορισμένες μικρές εστίες της φωτιάς παρέμειναν ενεργές και το βράδυ της ίδιας μέρας, αλλά μέχρι το πρωί της επόμενης είχαν κατασβεσθεί. Η πυρκαγιά αυτή, σε συνδυασμό με την μεγαλύτερης έκτασης πυρκαγιά στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας οδηγούν επιστήμονες στις εκτιμήσεις ότι το μικροκλίμα της Αθήνας θα χειροτερεύσει, αφού δύο φυσικοί πνεύμονες και ρυθμιστές της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος καταστράφηκαν.

• Πυρκαγιά Νομού Ηλείας

Το φονικότερο χτύπημα από τη μεγάλη καταστροφή του Αυγούστου του 2007, συντελέστηκε στο Νομό Ηλείας.

Η φωτιά εκδηλώθηκε τις πρωινές ώρες της 24ης Αυγούστου, στη Ζαχάρω. Το πύρινο μέτωπο στο νομό Ηλείας κατέστρεψε έκταση μεγαλύτερη από 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με βάση ανεπίσημες πηγές, κατακαίοντας από άκρη σε άκρη το νομό. Τα χωριά Γεράκι Αμαλιάδας, Κρέστενα, Ολυμπία, Καϊάφα, Νεοχώρι, Βρεστό, Καλλιθέα, Σάμικο, Πλατιάνα, ο Δήμος Ζαχάρως, η Ανδρίτσαινα, η Κλινδία, το Μουζάκι, το Φανάρι και πλειάδα μικρότερων οικισμών επλήγησαν, καταστρέφοντας δασικές και οικιστικές εκτάσεις. Η καταστροφή όμως αφορούσε και κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Μέχρι την 26η Αυγούστου είχαν καταγραφεί 37 θάνατοι εκ των οποίων 25 στο ίδιο χωριό στην Αρτέμιδα, ενώ εκφράζονταν και ανησυχίες για περισσότερους αγνοούμενους.

Επιπλέον, η φωτιά έφτασε μέχρι τον χώρο της αρχαίας Ολυμπίας, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τον αρχαιολογικό θησαυρό της περιοχής. Μετά την καταστροφή των παροχών ηλεκτρισμού προς τις αντλίες νερού του πυροσβεστικού συστήματος του χώρου, η φωτιά κατέκαψε το περιβάλλον δάσος και απετράπη μόνο όταν συγκεντρώθηκε στον χώρο μεγάλη πυροσβεστική δύναμη. Στην επιχείρηση αυτή στην αρχαία Ολυμπία, έλαβαν μέρος 6 πυροσβεστικά αεροσκάφη και 4 ελικόπτερα, όπως επίσης και ειδικό ερπυστριοφόρο όχημα. Η επέμβαση της πυροσβεστικής δεν πρόλαβε να αποτρέψει όμως καταστροφές στον Κρόνιο Λόφο.

• Πυρκαγιά Νομού Αρκαδίας

Το κύριο μέτωπο της πυρκαγιάς στο Νομό Αρκαδίας, αναπτύχθηκε στο Δήμο Μεγαλόπολης, όπου η φωτιά κατέκαψε και οικίες μέσα και στην πόλη της Μεγαλοπόλεως. Η φωτιά έκαψε και άλλους οικισμούς όπως το Ανεμοδούρι, το Ρούτσι, τα Μαλλωτά, τα Περιβόλια, το Ραψομμάτη, την Ελενίτσα, τη Μονή Παναγιά, τα Παραδείσια, τα Τριπόταμα. Επίσης την 25η Αυγούστου εκδηλώθηκε και νέο μέτωπο στην περιοχή του Αγίου Βασιλείου και Πελάγους Τρίπολης. Η φωτιά εκδηλώθηκε την 23η Αυγούστου, ενώ άφησε πίσω της και 7 θύματα, 5 εκ των οποίων εργαζόμενοι σε ξενοδοχιακές εγκαταστάσεις, από αναθυμιάσεις στην προσπάθεια διαφυγής τους, 1 στις Βρυσούλες Μεγαλόπολης και 1 στο Δήμο Φαλαισίων.

• Πυρκαγιά Νομού Λακωνίας

Απο το Νομό Λακωνίας ξεκίνησε το καταστροφικό και κατά πολλούς συντονισμένο έργο των πυρκαγιών. Το αρχικό σημείο της εκδήλωσης της φωτιάς ήταν η Αρεόπολη, ενώ γρήγορα επεκτάθηκε και σε κορυφές του Ταΰγετου. Τα χωριά Λάγα, Καρβέλι, Αράχωβα, Αρτεμησία, Οίτυλο κατακάηκαν, ενώ εμφανίστηκαν παράλληλα εστίες πυρκαγιών σε διαφορετικά σημεία του νομού όπως η Καλλιθέα, η Αγριανή, οικισμοί που βρίσκονται στο όρος Πάρνωνας, το Γεράκι, το Γύθειο, αλλά και το Γερολυμένα, τον Πύργο Διρού και την Κοκάλα. Η φωτιά πίσω της άφησε 6 νεκρούς στη Αρεόπολη.

• Πυρκαγιά Νομού Μεσσηνίας

Στο Νομό Μεσσηνίας τα μέτωπα των πυρκαγιών ήταν 2. Στα Φιλιατρά, που η φωτιά μετακινήθηκε και στο γειτονικό χωριό, τους Μεταξάδες, αλλά και το Δήμο Φοινικούντας. Κατά κύριο λόγο κάηκαν δασικές εκτάσεις, ενώ καταστράφηκαν και κατοικημένες περιοχές, στα Γιαννιτσάνικα καθώς και μια καταστροφή πρατηρίου καυσίμων. Δεν αναφέρθηκαν θύματα, ενώ εκκενώθηκαν προληπτικά οι πιθανώς απειλούμενοι οικισμοί.

• Πυρκαγιά Νομού Κορινθίας

Στο Νομό Κορινθίας οι πυρκαγιές ξεκίνησαν την 24η Αυγούστου. Η αρχική εστία ήταν στο χωριό Καλέντζι Κορινθίας και γρήγορα επεκτάθηκε στον Ξηρόκαμπο, το Χαλκί και το Σουλινάρι. Παράλληλα άλλη μια εστία εμφανίστηκε κοντά στο Κιάτο, ενώ μεγάλη καταστροφή συνέβη στο δάσος του Σοφικού από νέα πυρκαγιά της 26ης Αυγούστου. Θύματα δεν αναφέρθηκαν, ενώ πηγές μιλούσαν για καταστροφή 4000 στρεμμάτων δασικής γης.

• Πυρκαγιά Νομού Αχαΐας

Η πυρκαγιά στο Νομό Αχαΐας ξεκίνησε την 24η Αυγούστου, από την Ξερόλακα Αχαΐας, στις 13.30. Την 25η Αυγούστου εμφανίστηκαν νέες εστίες στου Κάλφα και τις Πόρτες στην Βούντενη και στο Ακταίο. Η έκταση της φωτιάς ήταν περιορισμένη σε σχέση με το νομό Ηλείας και Λακωνίας, ενώ δεν υπήρξαν καταστροφές σε κατοικημένους οικισμούς, ούτε θύματα. Επίσης δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί.

• Πυρκαγιά Υμηττού

Τις μεσημεριανές ώρες της 25ης Αυγούστου, σύμφωνα με καταγγελίες προς την Ελληνική Αστυνομία, ο οδηγός ενός αυτοκινήτου κινούμενο σε περιφερειακές οδούς του Υμηττού, πετούσε εμπρηστικούς μηχανισμούς. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, ήταν η πρόκληση μεγάλης πυρκαγιάς, στα όρια του δήμου Χολαργού. Η φωτιά επεκτάθηκε, χάρις στους άνεμους υψηλής έντασης (εώς και 6 μποφόρ μετρήθηκαν τοπικά από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία) εξαπλώθηκε γρήγορα στους δήμους Παπάγου και Καισαριανής. Με κατοικίες στον δήμο Παπάγου να καίγονται, επικεντρώθηκε εκεί μεγάλο τμήμα των πυροσβεστικών δυνάμεων της Αθήνας.

Στην περιοχή έγιναν ρίψεις νερού από δύο ελληνικά πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair CL-215, ένα ρωσικό αεροσκάφος Beriev Be-200, η επιχείρηση των οποίου ήταν η πρώτη στα όρια της Αθήνας, όπως επίσης και από ένα ρωσικό ελικόπτερο Mil MI-26.

Πέραν των ζημιών σε 2 κατοικίες στην περιοχή του Παπάγου, άλλες ζημιές σε ανθρώπινες υποδομές δεν καταγράφηκαν. Η πυρκαγιά κατασβέθηκε αργά το απόγευμα της ίδιας μέρας. Η πυρκαγιά προκάλεσε έντονα κυκλοφοριακά προβλήματα στην περιοχή της Λεωφόρου Κατεχάκη, αφού στο τμήμα της περιφερειακής οδού, στο ύψος του Καρέα, αλλά και σε κομμάτι της Αττικής Οδού, οι αρχές αναγκάστηκαν να διακόψουν την κυκλοφορία, καθώς οι φλόγες βρίσκονταν επικίνδυνα κοντά στον δρόμο.

• Πυρκαγιά Νομού Ευβοίας

Η Εύβοια ήταν μια απο τις περιοχές που δέχτηκε ένα απο τα φονικότερα χτυπήματα, της πύρινης λαίλαπας. Ο Νομός Ευβοίας δέχτηκε εκτεταμένο πλήγμα, αφου περισσότεροι από 10 δήμοι και χωριά πλούσια σε δασικές εκτάσεις αποτεφρώθηκαν, οικίες χάθηκαν ενώ υπήρξαν και 6 θύματα.

Εκτεταμένες καταστροφές προκλήθηκαν, στο Αλιβέρι όπου χάθηκε η ζωή δύο ανθρώπων, ενός από παθολογικά αίτια και ενός ιερέως από πνιγμό και επίσης τεσσάρων ακόμα, στην προσπάθεια κατάσβεσης της φωτιάς στο Μίστρο, εκ των οποίων ένας εποχικός πυροσβέστης.

Άλλες περιοχές που επλήγησαν από τις φωτιές ήταν το η Νότια Καρυστία, τα Στύρα, οι Δήμοι Ταμυνθαίων, Αμαρυνθείων και Κονίστρων, ενώ εκκενώθηκαν τα χωριά Γάβαλα, Βρύση, Κρεμαστά, Άγιος Λουκάς και Άγιος Γιάννης. Οι καταστροφές αφορούσαν εκτός από μεγάλες δασικές εκτάσεις και κατοικημένες περιοχές, οι οποίες ενισχύθηκαν λόγω των ισχυρών ανέμων.

• Πυρκαγιά Νομού Φθιώτιδος

Στις 26 Αυγούστου, 3 ημέρες μετά την έναρξη των μεγάλων πυρκαγιών του 2007, στο Νομό Φθιώτιδος. Το πρωί της 26/08, 4 εστίες φωτιάς εντοπίστηκαν στα όρια του νομού στις περιοχές Ζηλευτό, Λύχνο, Δίλοφο και Πύργο Υπάτης. Οι αρχές μάλιστα προέβηκαν σε σύλληψη υπόπτου, αλλά και εύρεση εμπρηστικών μηχανισμών. Δεν αναφέρθηκαν θύματα.

Τα οφέλη του δάσους και οι κίνδυνοι που το απειλούν ! !

Είναι σκόπιμο, να γνωρίζεις καλά τι είναι αυτό που κάνει το δάσος πολύτιμο.

• Παράγει οξυγόνο. Κάθε στρέμμα δάσους παράγει 170 κυβικά οξυγόνο την ώρα.
• Προστατεύει το περιβάλλον από τη ρύπανση, απορροφώντας τη σκόνη, το διοξείδιο του άνθρακα κ.α. (Η κόμη ενός μεγάλου δέντρου απορροφά σε ένα καλοκαίρι το μόλυβδο που παράγεται από την καύση 130 λίτρων βενζίνης ακόμα μια συστάδα κωνοφόρων δέντρων έκτασης 1Ο στρεμμάτων μπορεί να συγκρατήσει 32 τόνους σκόνης n 250 κιλά διοξειδίου του Θείου).
• Επιδρά ευεργετικά στο κλίμα εξισορροπώντας τις ακραίες Θερμοκρασίες. (Δροσιά το καλοκαίρι, προστασία απ' το πολύ κρύο του χειμώνα.
• Εμποδίζει τη διάβρωση του εδάφους και τον σχηματισμό χειμάρρων. (Μια συστάδα δέντρων 1 Ο στρεμμάτων μπορεί να συγκρατήσει 2 εκατομμύρια λίτρα νερό.
• Συμβάλλει στη ρύθμιση ανακύκλωσης του νερού και στην ποιότητά του.
• Συγκρατεί το νερό της βροχής και δημιουργεί πηγές.
• Προστατεύει από τους ανέμους.
• Μειώνει τις βλαβερές ακτινοβολίες.
• Απορροφά τους Θορύβους. (Μια λωρίδα δάσους πλάτους 100 μέτρων μειώνει κατά 33% το Θόρυβο.
• Εξασφαλίζει στέγη και τροφή στα ζώα.
• Προσφέρει μεγάλες δυνατότητες αναψυχής και άθλησης.
• Δίνει υλικά: ξύλο, ρετσίνι, καρπούς.

Οι κίνδυνοι που απειλούν το δάσος !

Μια σπίθα αρκεί να καταστρέψει ένα δάσος. Και όταν καταστρέφεται το δάσος, καταστρέφεται όχι μόνο ένας τεράστιος πλούτος, αλλά και η ίδια η ζωn του ανθρώπου, ο αέρας που αναπνέει, η ομορφιά που βλέπει, η γαλnνη και η ισορροπία της ζωnς του. Είναι απίστευτο, πόσα μπορούν να χαθούν, όταν χάνεται ένα δάσος.

Αιτίες που προκαλούν τη φωτιά...

Από στατιστικές, έχουν εξακριβωθεί οι αιτίες που προκαλούν τις πυρκαγιές. βασικό αίτιο, είναι η αμέλεια και η απροσεξία.

• Κάψιμο ξερών χόρτων, καλαμιών κ.α.
• Κάψιμο Θάμνων για τη διευκόλυνση της βοσκnς
• Εγκατάλειψη φωτιάς
• Αναμμένα τσιγάρα n σπίρτα
• Κάψιμο σκουπιδιών
• Σπινθnρες από μηχανnματα
• Χρnση φυσιγγιών με βύσμα
• Εμπρησμοί
• Κεραυνοί
• Γυαλιά
  

S.O.S . Όταν δεις φωτιά στο δάσος ...

Αν η φωτιά είναι στην αρxn:

• Ρίξε χώμα επάνω της
• Χτύπα την με κλαδιά n άλλα αντικείμενα από τα πλάγια
• Ρίξε της νερό αν υπάρχει.
• Σκέπασέ την με κουβέρτες για να περιορισθεί το οξυγόνο που την τροφοδοτεί.
  

Αν η φωτιά είναι μεγάλη και εσύ δεν μπορείς να κάνεις τίποτα:

• Ζήτησε βοήθεια από τους γείτονες
• Ειδοποίησε την πλησιέστερη Apxn ( Πυροσβεστικn Υπηρεσία 199 )
  

Όταν φτάσουν τα πυροσβεστικά αεροπλάνα, απομακρύνσου από την φωτιά τουλάχιστον 300 μέτρα.

Οι κίνδυνοι που απειλούν το δάσος:

Εκτός από τη φωτιά υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι που απειλούν τα δάση μας, όπως:

1. Ο διαμελισμός του δάσους: αποτελεί έναν σημαντικό κίνδυνο επειδn διασπά τη συνέχεια του δασικού τάπητα μειώνοντας έμμεσα τις δυνατότητες ανταλλαγnς γενετικού υλικού. Επιπλέον, με το διαμελισμό του δάσους μειώνεται σημαντικά η δυνατότητα μετακίνησης και αναζnτησης τροφnς για πολλά ζωικά είδη που, με τον περιορισμό του βιότοπου τους, κινδυνεύουν να εξαφανισθούν.

2. Οι κακές κατασκευές έργων υποδομnς: γνωστό οπτικό φαινόμενο στα δάση οι κακοκατασκευασμένοl δασικοί δρόμοι που προκαλούν ανοικτές πληγές στα δασικό σύστημα αυξάνοντας τη διάβρωση και περιορίζοντας σημαντικά τις δασικές επιφάνειες γύρω τους με τις απαράδεκτές ­εκχωματώσεις και ρίψεις μπαζών.

3. Οι ρίψεις σκουπιδιών: αποτέλεσμα της χρnσης του δάσους από μη ευαισθητοποιημένους ανθρώπους, ως χώρου αναψυχnς. Ανοικτές πηγές μικροβιακών οργανισμών, οι συγκεντρώσεις σκουπιδιών χαρακτηρίζονται από το γεγονός ότι λόγω της χημικnς τους σύνθεσης - πλαστικά, σιδερένια κουτιά κτλ, δύσκολα, n καθόλου αποικοδομούνται, παραμένοντας ξένα στοιχεία στο δάσος μειώνοντας ταυτόχρονα σημαντικά την αισΘητικn του αξία.

4. Η ληστρική υλοτομία: βασικός κίνδυνος για το δάσος επειδή αφαιρεί ποσότητες βιομάζας και κυρίως αναγεννητικού υλικού έξω από τα πλαίσια που θέτει η ορΘολογικn διαχείριση των δασών.

5. Η ατμοσφαιρική ρύπανση, σε μεγάλο βαθμό επηρεάζει τα φυτά μεσώ της ενσωμάτωσης των αεριών ρύπων στους μεταβολlκούς και φυσιολογικούς κύκλους τους. Η ρύπανση του εδάφους και των υδάτων επηρεάζει επίσης τα φυτά προκαλώντας ανάλογες μεταβολές στο οικοσύστημα.